1. Skilgreining

Hlutabréf er verðbréf sem veitir eiganda þess réttindi yfir ákveðnum hluta í hlutafélagi. Með kaupum á hlutabréfi eignast þú hluta í fyrirtækinu sem getur verið skráð á markað eða óskráð. Sem handhafi hluta í fyrirtæki getur þú átt rétt til að taka þátt í ákvörðunum félagsins, oft í gegnum atkvæðisrétt á hluthafafundum, og sömuleiðis átt rétt á arðgreiðslum ef fyrirtækið skilar hagnaði. Verð hlutabréfa er breytilegt og ákvarðast af markaðsverði, sem byggist á framboði og eftirspurn, væntingum fjárfesta, rekstri fyrirtækisins og efnahagslegum aðstæðum. Því geta hlutabréf bæði hækkað og lækkað í verði á skömmum tíma. Fjárfesting í hlutabréfum felur í sér áhættu en getur einnig gefið góða ávöxtun til lengri tíma.

2. Raundæmi

Elías kaupir hlutabréf í Icelandair. Verð á hlut er 1 kr. Hann borgar 100.000 kr. fyrir bréfin og fær því 100.000 hluti (Hér er ekki reiknað með gjöldum við viðskipti bréfa). Eftir eitt ár hefur fyrirtækið vaxið mikið og verð á hlut hækkað í 1,25 kr. Hann selur og fær þannig 25.000 kr. í hagnað. Yfir þetta eina ár sem Elías hélt bréfunum lækkaði virði bréfanna á tímapunkti niður í 0,9 kr. á hlut. Hefði hann selt þá hefði fjárfestingin komið út í 10.000 kr. tapi. Þ.e. að hann hefði selt sama magn af bréfum og hann keypti fyrir 100.000 kr. stuttu áður á 90.000 kr.

3. Hvaða áhrif hefur þetta á mig?

Hlutabréf geta verið öflug leið til að byggja upp eignir til lengri tíma, sérstaklega ef fjárfest er reglulega og í dreifðum eignasöfnum. Hins vegar eru hlutabréf áhættusöm vegna þess að verð þeirra sveiflast og það er engin trygging fyrir hagnaði. Því er mikilvægt að gera sér grein fyrir áhættunni áður en fjárfesting er gerð og þú skalt forðast að fjárfesta peningum sem þú þarft á næstu misserum.

4. Tegundir

Bréf í skráðum félögum: Hægt að kaupa og selja á hlutabréfamarkaði
Bréf í óskráðum félögum: Ekki viðskipti í gegnum markað, oft erfiðari að selja